اسناد حمل چیست؟
اسناد حمل چیست؟: این مقاله به بررسی نوع های مختلف سند های حمل و نقل بین المللی می‌پردازیم. سند حمل در واقع هویت ویژگی کالاهای مورد معامله و همچنین اسناد وارداتی کالاهای خریداری شده از کشور مبدا می باشد . اسناد حمل و نقل بین المللی در واقع مهم ترین سند در بین تمامی اسناد بازرگانی خارجی به شمار می آید، البته اهمیت این سند از اهمیت سایر اسناد چیزی را کم نمی‌کند.
اهمیت اسناد حمل به چه صورت میباشد؟
اسناد حمل هم برای وارد کننده کالا و هم برای صادرکننده کالا بسیار مهم و حیاتی می باشد. صادر کننده کالا با ارائه اسناد حمل به همراه سایر اسناد بازرگانی خارجی به بانک اطلاعات دهنده خود می‌توانند مبلغ مورد قرارداد خود را با وارد کننده کالا دریافت نماید، وارد کننده کالا نیز می تواند با گرفتن این مدارک و بررسی صحت و سقم آنها کالای خود را از گمرکات آزاد و ترخیص نماید.
اسناد حمل به چند دسته تقسیم می شوند؟
اسناد حمل به طور کلی به دو دسته اصلی کانونشنال و اسپشیال تقسیم می شوند که در قسمت ذیل آنها را توضیح خواهیم داد:
-
اسناد حمل کانونشنال عبارتند از بارنامه یا همان Bill of lading
-
پرفورما اینویس یا همان PI
-
Commercial invoice یا همان فاکتور تجاری
-
گواهی مبدا کالای صادراتی
-
لیست بسته بندی یا همان عدل بندی کالای صادراتی
-
گواهی بازرسی یا آزمایشگاهی کالای صادراتی
-
بیمه نامه کالا
-
گواهینامه صادراتی کالا
اسناد حمل اسپشیال به چند دسته تقسیم می شوند ؟
اسناد حمل اسپشیال یا همان سند های حمل خاص به سند هایی گفته می شود که به درخواست خریدار یا همان وارد کننده کالا درخواست می گردد که البته این اسناد هم بر اساس نوع کالا کشور مقصد و همچنین قوانین حاکم بر تجارت آن کالای به خصوص تعیین می شود.در قسمت زیر تعدادی از اسناد حمل اسپشیال را میتوانید مشاهده نمایید:
-
فاکتور گواهی شده کالا
-
فاکتور تایید شده کالا
-
گواهی وزن کالای صادراتی
-
فاکتور ممهور شده به مهر کنسولگری کشور سازنده کالا
-
گواهی آنالیز سازنده کالا
-
گواهی بهداشت و همچنین سلامت کالای صادراتی
-
و در نهایت گواهی ضدعفونی کالا
البته لازم به ذکر است در برخی موارد ممکن است این دو ماهی بیشتر و یا کمتر بشوند.
نکته بسیار مهم در اسناد حمل این است که اسناد هم فقط برای یک نفر یا یک شخص حقیقی یا حقوقی صادر می گردد. از این رو هنگامی که صادر کننده میخواهد اسناد هم را آماده کند می بایست این نکته را در نظر بگیرد که اگر اسناد حمل دارای مشکل باشد؛ نمی تواند پول خود را دریافت کند. همچنین وارد کننده کالا در کشور مقصد نیز امکان ترخیص کالا از گمرکات کشور مقصد خود نخواهد داشت.
اساسی ترین اسناد حمل در یک اعتبار اسنادی
انواع اسناد گمرکی
سند حمل بارنامه چیست؟
به طورکلی بارنامه از اسناد حمل و نقل بین المللی است که توسط شرکت حمل و نقل کالا و یا فورواردر ها تهیه و تنظیم می گردد که این سند برای حمل یک کالا و به جهت مقاصد بازرگانی تهیه و تنظیم می شود.
بارنامه ها به چند دسته تقسیم می شوند؟
بارنامه ها به طور کلی به بارنامه زمینی بارنامه هوایی بارنامه ریلی بارنامه دریایی و در نهایت رسید نامه پستی چهار دسته تقسیم می شوند این پنج دسته را در زیر برای شما توضیح خواهیم داد:
-
بارنامه دریایی
-
بارنامه هوایی
-
بارنامه زمینی
-
بارنامه ریلی
سند حمل بارنامه دریایی چیست؟
بارنامه دریایی یکی از اسناد حمل و نقل بین المللی میباشد که توسط شرکت های کشتیرانی و یا فورواردر هایی که با آن هماهنگ و کار می کنند تهیه و تنظیم می گردد این سند به درخواست فروشنده کالا و یا همچنین وارد کننده کالا یا همان خریدار اصلی کالا تهیه و تنظیم می شود.
در زمانی که بارنامه به صورت دریافت برای حمل صادر گردیده شود به این معنی است. که کالای صادراتی به دست شرکت کشتیرانی رسیده است. این سند نشان دهنده قطعی بودن حمل و نقل کالا نمیباشد و فقط به معنی دریافت کالا توسط شرکت حمل و نقل بین المللی است. وارد کننده کالا سندی را به اسم بارنامه آنبورد می بایست دریافت کند تا مطمئن شود کالا به طور کامل در اختیار شرکت حمل و نقل کننده قرار گرفته و دیگر در اختیار فروشنده کالا نمی باشد که این شرایط در تک تک ترم های اینکوترمز متفاوت می باشد.
مشخصات کامل کالای صادراتی در بارنامه یا همان اسناد حمل ذکر می گردد این مشخصات اعم‌اند است از:
-
صاحب کالا صادراتی
-
وزن کالا صادراتی
-
حجم کالا صادراتی
-
نوع کالا صادراتی
-
خطرناک بودن و یا نبودن کالا صادراتی
-
تعداد بسته بندی کالا صادراتی
-
نوع بسته بندی کالا صادراتی
-
مبدا تحویل کالا صادراتی
-
کشور مقصد کالا صادراتی
-
گمرک مبدا کالا صادراتی
-
و همچنین گمرک مقصد کالا صادراتی
لازم به ذکر است در بارنامه ها می بایست تاریخ دقیق قید گردد تا در هنگام ترخیص کالا دچار مشکلات احتمالی نشود.
پرداخت کرایه حمل به چه صورت است ؟
کرایه حمل کالای صادراتی به طور کلی در دو نقطه میتواند پرداخت شود:
- کرایه حمل می تواند در مبدا پرداخت گردد که می شود پیش کرایه توسط صادرکننده کالا
- کرایه حمل کالای صادراتی میتواند در مقصد پرداخت گردد که می شود پس کرایه توسط واردکننده کالا
بارنامه دریایی اصلی چیست؟
بارنامه دریایی که یکی از اصلی‌ترین اسناد حمل درایی می باشد به طور کلی در چند نسخه اصلی صادر و تهیه می شود در اعتبار اسنادی بانک ها بدون دریافت تمامی نسخ و اصلی بارنامه اقدام به معامله اسناد نخواهند کرد از این رو خریدار و همچنین فروشنده کالا نمیتوانند کالای خود را و همچنین پول خود را دریافت نمایند.
بارنامه دریایی در واقع سند اصلی کالا در بازرگانی بین الملل است. این بدان معناست که شرکت حمل و نقل کننده کالا با در دست داشتن سند حمل صاحب کالا میباشد. از همین‌رو خریدار یا همان وارد کننده اصلی کالا برای به دست آوردن کالای خود می بایست اسناد هم را محور و امضا شده از شرکت حمل و نقل بین المللی دریافت کند تا بتواند کالای خود را از گمرکات ترخیص نماید.
اصطلاحات حمل و نقل دریایی
انواع بارنامه
اسناد حمل، بارنامه Clean یا همان بارنامه تمیز چیست؟
زمانی که شرکت حمل دریایی کالا را به صورتی کاملا بدون عیب و بدون نقص دریافت کند. گواهی نمایند که بسته بندی اصلی کالا کاملاً با ظاهری مناسب است در این حالت بارنامه های با نام بارنامه تمیز یا همان Clean BL تنظیم و تهیه می کند. لازم به ذکر است بارنامه ای که Clean نباشد مورد قبول بانک معامله کننده اسناد و همچنین بانک گشایش کننده اسناد قرار نخواهد گرفت. از همین رو در هنگام تحویل گرفتن بارنامه می بایست به این نکته توجه بسیاری کرد. اسناد حمل چیست؟
چه مشخصات و خصوصیاتی در اسناد حمل، بارنامه دریایی مشخصات و همچنین خصوصیات درج می گردد؟
در بارنامه دریایی به طور کلی مشخصاتی که در ذیل زیر ذکر شده درج می گردد:
-
نام و آدرس صادرکننده کالا
-
آدرس و نام وارد کننده کالا
-
نام بندر کشور مبدا بارگیری کالا
-
نام بندر مقصد کشور تخلیه کالا
-
نام کشتی حمل کننده کالا
-
شرح کلی کالا هفت نوع بسته بندی و همچنین وزن و جرم کالا
-
مسئول پرداخت کننده کرایه حمل کالا
-
محل قرارگیری کالا
-
تاریخ بارنامه
-
و همچنین سایر موارد
تاریخ بارنامه می بایست چگونه باشد؟
بارنامه کالا که یکی از اصلی‌ترین اسناد حمل و نقل می باشد حتمن می بایست تا قبل از مدت ۲۱ روز از تاریخ حمل کالای صادراتی تسلیم بانک معامله کننده اسناد قرار گیرد. در غیر اینصورت بانک معامله کننده اسناد می تواند اینبار نامه را که نه تلقی کرده و از قبول آن خودداری کند. این بارنامه در شرایطی مورد قبول بانک قرار خواهد گرفت که صراحتاً درباره در قرارداد بین المللی بین صادر کننده و واردکننده کالا ذکر گردیده باشد .
چه شرایطی می بایست در بارنامه نوشته شود؟
در بارنامه بهتر است کلمه شیبت استفاده شده باشد این بدان معنا است که کالای خریداری شده وارد کننده کالا در راه بوده و از مبدا به سمت مقصد حرکت می کند. در صورتی که کلمه Since shipped و یا received for shipment ذکر گردیده باشد بانکهای معامله کننده اسناد و بانک گشایش کننده اسناد می توانند از قبول بارنامه ذکرشده خودداری کنند. موارد ذکر شده در بارنامه های دریایی با راههای هوایی بارنامه زمینی بارنامه ریلی متفاوت است که البته تمام این شرایط میتواند به درخواست خریدار یا همان باز کننده گشایش اعتباری تفاوت کند.
نکته بسیار با اهمیت در بارنامه که یکی از اسناد حمل بین المللی می باشد این است که در بارنامه عبارت Notify Party وجود دارد. در این عبارت می بایست نام وارد کننده کالا ذکر گردد. چرا که در زمان رسیدن کالا به مقصد موسسه حقوقی و یا افراد حقیقی که صاحب یا صاحبان کالا می باشند می بایست از طریق شرکت حمل و نقل بین المللی مطلع گردند.
آیا در حمل و نقل دریایی میتوان محل قرار گرفتن بار را مشخص کرد؟
پاسخ این سوال بله است وارد کننده کالا می تواند با قراردادی که با فروشنده میبندد از بانک درخواست کند تا اسناد را در صورتی که صراحتاً محل درخواستی وارد کننده کالا در کشتی را که ذکر گردیده مطابقت دهد.در غیر اینصورت بانک معامله کننده اسناد و همچنین گشایش کننده اعتبار اسنادی می بایست از قبول کردن اسناد خودداری نمایند.
لازم به ذکر است محل قرارگیری کالای وارداتی برای بیمه ها نیز بسیار مهم است. از همین رو بیمه ها در زمانی که کالا بر روی عرشه کشتی قرار می گیرند هزینه بیشتری را از وارد کننده کالا دریافت می کنند.
به همین خاطر توصیه می شود اگر ماهیت کالای شما به گونه‌ای است که آسیب پذیر نمی باشد به طور مثال آهن سنگ و موارد این چنینی می باشد می توانیم از عرشه کشتی به عنوان محلی مناسب استفاده کنید. در غیر اینصورت ممکن است کالای شما دچار آسیب جدی گردد.
چرا در اسناد حمل بارنامه میبایست تاریخ صدور ذکر گردد؟
تاریخ صدور بارنامه که یکی از مهمترین ارکان اسناد حمل بین المللی است به دلیل این ذکر میگردد که صاحب بار یا همان وارد کننده کالا بتواند از تاریخ حمل مطلع گردد. و مطمئن شود که تاریخ هم شدن کالا توسط شرکت حمل و نقل مطابق با قرارداد صورت گرفته است.
در وهله دوم با توجه به اینکه در اعتبار اسنادی صادر کننده کالا می بایست اسناد حمل و سایر اسناد مربوط به کالای صادراتی خود را در کمتر از ۲۱ روز تحویل بانک کارگزار خود بدهد. این تاریخ مشخص میکند که آیا سند حمل وی کهنه است یا خیر. درصورت که نبودن سند حمل بانک کارگزار می تواند از قبول اسناد خودداری نماید. اسناد حمل چیست؟
نکته مهم در خصوص اسناد حمل
بارنامه در واقع سند کالا محسوب می شود این بدان معناست که حمل کننده کالا صاحب کالا میباشد از همین رو بارنامه میبایست قابل معامله و همچنین قابل نقل و انتقال صادر شود تا پس از رسیدن کالا به کشور مقصد شرکت حمل و نقل بتواند کالا را از نام شرکت خود به نام خریدار یا همان وارد کننده اصلی کالا را برگرداند.
دسته بندی اسناد حمل
به طور کلی اسناد حمل (بارنامه) در سه حالت صادر می گردد:
- امکان دارد که بارنامه با کلمه حواله کرد صادر شود در این حالت بارنامه به نام شخصی صادر می گردد. که عموماً شرکت حمل و نقل کننده می باشد و پس از رسیدن کالا به کشور مقصد شرکت حمل و نقل کننده کالا با انجام ظهرنویسی بارنامه را به شخصی دیگر انتقال میدهد.
- در بارنامه ممکن است شخصی با نام حامل / کریر کالا ذکر گردد از همین‌رو شرکت حمل و نقل کالا ارائه دهنده خدمات حمل و نقل خواهد بود و دیگر نیازی به ظهرنویسی در بارنامه وجود نخواهد داشت.
- در حالت آخر ممکن است بارنامه به حواله کرد شخص صادر کننده کالا یا همان شیپر صادر گردد. در این صورت صادرکننده کالا بارنامه را به صورت سفید و خالی تهیه و تنظیم می کند و بر عهده وارد کننده کالا می می گذارد.
- در این حالت خریدار کالا یا همان وارد کننده کالا می بایست بارنامه را ظهرنویسی کند تا مالکیت کالا از صادر کننده یا همان فروشنده اصلی کالا به وارد کننده یا همان خریدار کالا انتقال پیدا کند.
نکته بسیار مهم در در ظهرنویسی کالا چیست؟
نکته بسیار مهم ظهرنویسی بارنامه این است که خریدار یا همان وارد کننده کالا می تواند با ظهرنویسی دوباره بارنامه کالای خود را قبل از انجام امور ترخیص به شخصی دیگر منتقل نماید. از همین رو در بارنامه هایی که به صورت سفید تهیه و صادر شده اند میتوان نام شخص سومی را در بارنامه ذکر کرد.
چند نوع بارنامه به عنوان سند حمل وجود دارد؟
در لیست زیر تعدادی از بارنامه ها را خواهید خواند:
-
بارنامه گروهی یا همان گروپاژ
-
بارنامه پشت سفید
-
بارنامه لاینر
-
بارنامه غیر قابل معامله
-
بارنامه سراسری
-
رسید افسر کشتی
-
بارنامه کانتینر
-
بارنامه شخص ثالث
-
بارنامه دربستی یا چارتر
بارنامه گروهی یا همان Groupage B/L در اسناد حمل چیست؟
بارنامه گروپاژ که یکی از اسناد حمل محصوب میشود، برای زمانی میباشد که فورواردر مجاز به حمل کالای یکسان در یک کانتینر یا کامیون باشد. در این بارنامه مبدا و مقصد کالاهای درون کانتینر یا وسیله حمل یکسان میباشد. از همین رو حمل بین المللی این کالاها بصورت یک گروه میباشد. و به عنوان یک محموله حمل میشود. به این بارنامه بارنامه گروپاژ میگویند.
بارنامه داخلی یا HBL چیست؟
فورواردها ی بین المللی نمیتوانند بارنامه صادرشده توسط خط کشتیرانی را به یک خریدار یا فروشنده تحویل دهند از همین رو برای هر یک از صاحبان کالا بصورت مجزا بارنامه‌ایی صادر میکنند. این سند حمل و نقل بین المللی را House bill of lading یا همان بارنامه داخلی میگویند. این بارنامه در زمانی که به مقصد میرسد، سند اصلی تقسیم بار بین صاحبان کالا یا همان واردکنندگان کالا صادراتی میباشد.
مزایای استفاده از بارنامه گروپاژ چیست؟
- سرعت انتقال بالاتر
- کاهش هزینه های صادرات کالا و یا واردات کالا
- کاهش احتمال صدمه رسیدن به کالا وارداتی
- و….
بارنامه پشت سفید چیست؟ SHORT FORM B/L
در پشت بارنامه های دریایی سنتی شروط متفاوتی با حرفهای کوچک ذکر گردیده است. این عمل باعث بوجود آمدن سردرگمی در امور معامله با این بارنامه های بین المللی می شود . در سال۱۹۷۹هیئت ساده سازی شیوه های تجارت بین المللی ( SIMPLIFICATIO OF INTER NATIONAL TRADE PROCEDURES BOURD =SITPRO ) فرم بروز شده با نام بارنامه پشت سفید معرفی کرد که به جای بارنامه‌های عادی استفاده میگردد .
بارنامه بین المللی پشت سفید از جهت قانونی و شروط عملی با بارنامه قدیمی یکسان میباشد. ولی بصورت ساده تر از آن تهیه و تنظیم شده که البته قابل استفاده برای شرکتهای کشتیرانی است. بطور کلی این بارنامه هیچ تفاوتی با بارنامه معمولی یا همان بارنامه سنتی ندارد. فقط چند جمله کوتاه که نمایانگر شرایط بارنامه میباشد را در خود جای داده است. و البته بارنامه پشت سفید قابلیت معامله را فقط یکبار دارد.
بارنامه لاینر چیست؟ (LINER B/L)
بارنامه لاینر یا همان بارنامه منظم برای خط های کشتیرانی میباشد که بصورت منظم و یکسانی از یک مسیر برای حمل و نقل کالا استفاده میکنند. بصورت کلی، بارنامه لاینر برای خطوط کشتیرانی میباشد که برنامه منظمی برای ورود و خروج از بنادر مخصوصی دارند. عموما مبدا و مقصد این خطوط کشتیرانی بصورت یکسان و منظم میباشد. اسناد حمل چیست؟
بارنامه غیر قابل معامله چیست؟ NONNEGOTIONABLE SEA-WAY B\L
بارنامه غیرقابل معامله به بارنامه ایی گفته میشود که نام مالک نهایی در سند حمل یا همان بارنامه بصورت کامل ذکر شده. در این بارنامه شرکت حمل و نقل بین المللی کالا فقط به عنوان انتقال دهنده کالا ذکر میشود. این نوع بارنامه بطور کلی برای حمل دریایی استفاده نمیشود؛ علت این امر هم بدیهی میباشد،
چراکه در حمل دریایی ممکن است برای جابجایی کالا از مبدا به مقصد ممکن است چندین شرکت حمل و نقل کالا در روند انتقال کالا حضور داشته باشند. حمل هوایی بعضا بصورت غیرقابل معامله میباشند. چرا که در حمل هوایی، بار از کشور مبدا عموما مستقیما به کشور مقصد انتقال پیدا میکند. اسناد حمل چیست؟
بارنامه سراسری چیست؟ Through B\L
بارنامه سراسری یکی دیگر از اسناد حمل بین المللی میباشد. این بارنامه برای زمانیست که چندین وسیله حمل در طی مسیر حمل و نقل بین المللی کالا صادراتی و یا حمل و نقل بین المللی کالای وارداتی میباشد. در این بارنامه، اگر در مسیر حمل کالا، حمل دریایی و حمل زمینی باشد. هر شرکت حمل و نقل بین المللی، مطابق با مسیری که کالا را حمل میکند. مسئولیت کالا را بر عهده دارد. بطور مثال، شرکت حمل دریایی، مسئولیتی در قبال حمل زمینی کالا ندارد. اسناد حمل چیست؟
رسید افسر کشتی در حمل و نقل بین المللی چیست؟ (Mate’s receipt)
این سند که یکی از اسناد حمل و نقل بین المللی کالا میباشد، در زمانی صدر میگردد که کالا صادراتی در اختیار ناخدا دوم کشتی یا افسر بار کشتی میگردد. این رسید در آخرین روز های بارگیری در حمل دریایی کالا صادر میشود و به معنیه در اختیار قرار گرفتن کالا میباشد. این سند حمل و نقل بین المللی کالا با سایر سند ها از جمله بارنامه و…. در اختیار صاحب کالا قرار میگیرد. این سند هیچ مالکیتی را به تحویل گیرنده انتقال نمیدهد.
بارنامه کانتینر چیست؟ CONTAINER B/L
این بارنامه بصورت خلاصه در زمانی استفاده میشود که کانتینر در اختیار صادرکننده قرار میگیرد. از همین رو بارنامه کانتینر که بارنامه مرکب در حمل و نقل کالا میباشد. در خاک کشور مقصد میباشد.
بارنامه شخص سوم چیست؟ THIRD PARTY B/L
بارنامه شخص ثالص یا همان بارنامه شخص سوم، در زمانی صادر میگردد که فروشنده کالا با تامین کننده کالا متفاوت است. در بارنامه شخص ثالث، فروشنده با عامل حمل و نقل کالا یا همان shipper تفاوت دارد.
بارنامه شخص سوم یا شخص ثالث در اعتبار اسنادی، میبایست ذکر شود. البته در نگارش های قبلی اعتبار اسنادی، بارنامه شخص ثالث مورد قبول نبوده است. علت این امر هم این است که، بانک گشایش کننده اسناده که اختصاص دهنده منابع ارزی به آن کالای وارداتی مباشد ممکن است از سلامت کالا اطمینان پیدا نکند.
بارنامه چارتر چیست؟ بارنامه دربستی چیست؟ CHARTER PARTY B/L
در زمانی که یک کشتی یا وسیله حمل و نقل بین المللی بصورت کامل در اختیار یک شخص حقیقی یا حقوقی قرار میگیرد بارنامه چارتر یا دربستی صادرمیگردد. در اعتبار اسنادی، واردکننده کالا میبایست چارتر بودن بارنامه را ذکر کرده باشد در غیر اینصورت بانک های معامله کننده و بانک گشایش کننده اعتبار اسنادی از قبول اسناد خودداری میکنند.
چند نوع قرارداد بارنامه چارتر وجود دارد؟
بطور کلی بارنامه های چارتر به 3 دسته تقسیم میشوند، در قسمت زیر این قرار داد های حمل و نقل بین المللی که یکی از اسناد بین المللی میباشد را توضیح میدهیم: اسناد حمل چیست؟
قرارداد کشتی چارتر با کنترل کامل اجاره کننده:
در این قرارداد، مستاجر کشتی، کشتی را بدون خدمه مربوط به آن کشتی از اجاره دهنده کشتی دریافت میکند. در این حالت، تامین خدمه کشتی بر عهده اجاره کننده کشتی میباشد. این نوع قرارداد بطور کلی طرفداران زیادی را ندارد و علت این امر هم سخت بودن هماهنگیه خدمه کشتی میباشد. اسناد حمل چیست؟
قرارداد مدت دار چارتر کردن کشتی Time charter contract
این قرارداد به مستاجر کشتی این اجازه را میدهد تا کشتی را از مدت چندماهه تا بیش از 10 سال تحت قرارداد چارتر اجاره کند و از آن استفاده کند. این روش اجاره کشتی عموما برای زمان هایی میباشد که، شرکت کشتیرانی نمیتواند بار وارداتی مشتری را در یک کشتی دربست قرار دهد. از همین رو اقدام به اجاره کشتی برای مدت یا سفر معینی میکند. اسناد حمل چیست؟
بطور کلی در حالت اجاره ی کشتی تمامی مخارج کشتی اعم از بیمه بدنه، سوخت، عوارض، عوارض اسکله، بارچینی و…. تماما بر عهده مستاجره کشتی میباشد.البته میبایست این نکته را در نظر داشت که، درصورتی که کشتی به دلایل فنی دچار ایست در حرکت و کارآمدی بشود، زمان اجاره نیز متوقف میگردد. اسناد حمل چیست؟
قرارداد چارتر کشتی برای سفر مشخصvoyage charter party
این نوع قراردادها برای زمانیست که کشتی برای بار و زمان مشخص به مبدا و مقصد مشخصی اجاره میگردد. در این قراردادها، نوع کالا، نوع بسته بندی و سایر اطلاعات کالا و حمل آن ذکر میگردد. اسناد حمل چیست؟
اصطلاحات رایج در اسناد حمل چیست؟
زمان مجاز استفاده یا همان Lay time
میزان زمان مجاز برای استفاده از کشتی برای واردکننده کالا میباشد. در این زمان شخص اجاره کننده کالا؛ بدون پرداخت هزینه میتواند از این زمان استفاده کند.
خسارت دیرکرد یا همان Demurrage
در زمان که مدت زمان استفاده از وسیله حمل(کشتی، کانتینر و…) بیشتر از زمان توافق شده با صاحب وسیله حمل بشود خسارتی معین از اجاره کننده وسیله حمل دریافت میشود. معمولا دموراژ Demurrage بصورت روزانه و با نرخ معین تعیین میگردد.
پاداش یا همان Dispatch
عموما، برای تشویق اجاره کننده وسیله حمل و یا کانتینر، کشتیرانی ها جوایزی را برای اجاره کننده کالا در نظر میگیرند. از همین رو با تحویل زود تر از موعد وسیله حمل، اجاره کننده وسیله حمل و نقل بین المللی پاداشی را دریافت میکند. عموما میزان جوایز دیسپچ نصف مبلغ خسارت دیرکرد میباشد.
بارنامه هوایی چیست؟
بارنامه هوایی، یکی از اسناد حمل و نقل بین المللی میباشد که برای حمل بین المللی تهیه و صادر میگردد. بارنامه هوایی Airway Bill در 12 نسخه صادر میشود. بارنامه هوایی، متشکل از 3 نسخه اصلی که دارای اعتبار تجاری و 9 نسخه داخلی میباشد. این نسخ نه گانه برای امور داخلی حمل هوایی میباشد.
3 نسخه اصلی در بارنامه هوایی چیست؟
- نسخه اصلی یک، برای شرکت حمل و نقل بین المللی یا همان Carrier میباشد.
- نسخه اصلی دو، برای واردکننده کالا یا همان صاحب کالا در مقصد Consignee میباشد.
- نسخه سه، برای صادرکننده یا همان فرستنده کالا Shipper میباشد.
اسناد حمل در حمل هوایی که میشود بارنامه هوایی، این بارنامه با بارنامه در حمل دریایی تفاوت دارد. تفاوت اصلی در قابلیت انتقال یا همان negotiable بودن بارنامه میباشد. بارنامه هوایی سند کالای حمل شده نیست. از همین رو غیر قابل انتقال است. واردکننده کالا با مراجعه به شرکت حمل و نقل بین المللی کالا، حواله تحویل کالای وارداتی را دریافت میکند.
در بارنامه هوایی، صادرکننده کالا، پس از دریافت بارنامه نسخه سوم از شرکت حمل هوایی قبل از ارائه آن به بانک کارگزار خود، میتواند کالای صادراتی را از شرکت حمل هوایی بازپس بگیرد و یا نام گیرنده کالا را عوض کند.
بارنامه هوایی میبایست به تایید شرکت هواپیمایی برسد. لازم است بدانید ک هتمامی اطلاعات اعم از نوع کالا، شرایط کالا، اطلاعات پرواز، تاریخ پرواز و.. باشد. این عمل باعث میشود تا در کشور مقصد، بتوانند کالا و هواپیمای حمل کننده کالا را به راحتی پیدا کنند.
چرا بارنامه هوایی با اهمیت میباشد؟
- رسید حمل کالا میباشد.
- مبنی اصلی کرایه حمل میباشد.
- رسید کرایه حمل میباشد.
راه نامه کامیون چیست؟ CMR
راه نامه کامیون یا بارنامه کامیون یکی دیگر از اسناد حمل بین المللی می باشد. که غیر قابل معامله می باشد راه نامه یا بارنامه کامیون در واقع برای حمل و نقل کالا به وسیله کامیون در شاه راه های اصلی زمینی استفاده می گردد. بارنامه زمینی در واقع برای حمل و نقل زمینی استفاده می گردد که مخصوص حمل کننده یا همان کامیون دار بوده و مسئولیت متصدی حمل و نقل جاده ای را مشخص می کند. بارنامه زمینی یا همان راهنامه کامیونی عموماً در شش الی ۱۴ نسخه صادر میگردد.
سه نسخه از این برنامه ها نسخه اصلی می باشند که به امضای صادرکننده کالا حمل کننده کالا و گیرنده نهایی کالا خواهد رسید سایر نسخ بارنامه برای امور گمرکی و یا ورود و خروج از هر یک از گمرکات کشور های مختلف در بین راه می باشد.
چه اطلاعاتی در راه نامه کامیون درج میشود؟
مهمترین اطلاعات مندرج درون بارنامه زمینی یا همان راهنامه کامیونی را در قسمت زیر توضیح خواهیم داد :
-
اطلاعات تماس صادر کننده کالا
-
اطلاعات تماس شرکت حمل و نقل کننده کالا
-
نام و اطلاعات تماس وارد کننده کالا
-
تاریخ صادر کردن کالا
-
تاریخ حمل و نقل کالا
-
تاریخ و محل بارگیری کالا در کشور مبدا
-
تاریخ و محل تحویل کالای صادراتی در کشور مقصد
-
وزن خالص کالای صادراتی
-
وزن ناخالص کالای صادراتی
-
تمام هزینه های مربوط به حمل و نقل کالا
-
تمامی هزینه های عبور و مرور از گمرکات کشور های مختلف مربوط به کالا
-
مشخصات اصلی کالا اعم از اندازه نوع بسته بندی کالا اسم کالا تعداد کالا
-
مجاز بودن یا مجاز نبودن در خصوص انتقال کالا از یک وسیله حمل به وسیله حمل دیگر
-
سایر اسناد حمل
نکته مهم در خصوص راه نامه کامیونی چیست؟
مهمترین نکته در مورد بارنامه زمینی یا همان راهنمای کامیونی این است که این سند غیر قابل انتقال می باشد از همین رو این صنعت امکان ظهرنویسی را نخواهد داشت ضمناً یک محموله امکان دارد در چند وسیله حمل بارگیری شود که متصدی حمل و نقل کالا بر مبنای آن راهنامه یا همان FBL را صادر خواهد کرد و از همین طریق می تواند مالکیت کالا را به نام شخصی دیگر انتقال بدهد.
کارنه تیر چیست؟
همانطور که مستحضر می باشید در حمل زمینی کامیون امکان دارد از چندین کشور مختلف عبور کند. از همین رو برای اطمینان گمرکات ورودی و خروجی یکی از کشورهای در مسیر حرکت کامیون از عدم ورود کالای قاچاق به کشور خود و یا عدم امکان تخلیه و یا بارگیری کالا در کشور خود اقدام به بازرسی کالای وارد شده به کشور خود می کنند.
به همین خاطر در بعضی موارد ممکن است کامیون حامل کالا با تاخیر بسیار زیادی به مقصد نهایی برسد به منظور جلوگیری از این اتفاق در سال ۱۹۵۹ مقرراتی بین کشورها امضا و تایید گردید که در آن شرکت های حمل و نقل بین المللی با ثبت نام و گرفتن دفترچه ای با نام کارن تیر این اطمینان را به کشور واسطه حمل و نقل بین المللی کالا میدهند. تا هیچ گونه فسادی در انجام امور حمل و نقل کالا اعم از قاچاق و یا عدم پرداخت حقوق و عوارض گمرکی خواهند داشت.
ناظر کارن تیر چه نهادی میباشد؟
ناظر اصلی کارن تیر اتحادیه حمل و نقل بین المللی جاده ای یا همان نیرو می باشد که زیر نظر سازمان ملل متحد و همچنین اتاق بازرگانی کشور شرکت حمل و نقل می باشد.
دفترچه کارن تیر چیست؟
دفترچه کارتیر دفترچه ای است که از طریق اتاق بازرگانی مبدا و اتاق بازرگانی مقصد مورد تایید میباشد. از همین رو شرکت های حمل و نقل کننده بین المللی اقدام به خرید این دفترچه ها می کنند.
دفترچه کارن تیر ۸ الی ۱۴ صفحه دارد. دفترچه کارن تیر پس از مهر و لاک شدن کامیون تکمیل میگردد. اطلاعات مندرج در این دفترچه از مشخصات کامیون و راننده آن تا مشخصات کالای در آن و همچنین ظاهر اصلی بسته بندی و کانتینر آن می باشد.
نحوه عملکرد کارن تیر چگونه است؟
پس از خروج از مرز کشور مبدا در گمرک ورودی کشور بعدی کامیون بازرسی می شود. به گونه ای که بازرسی کاملاً ظاهری می باشد و در صورت عدم شک گمرک ورودی یکی از کشورهای در مسیر اجازه ورود به داخل کشور داده خواهد شد و مسیری مشخص به همراه زمانی مشخص به کامیون اعلام خواهد گردید.
پس از گذشتن از زمان مشخص شده توسط گمرک ورودی کشور در صورتی که کامیون به خروجی آن کشور نرسیده باشد. کامیون در گمرک خروجی آن کشور مورد بازرسی قرار خواهد گرفت. در غیر این صورت پس از بررسی مجدد ظاهر کامیون در گمرک خروجی آن کشور کامیون اجازه خروج از این کشور را خواهد داشت همین روش در سایر کشورها نیز انجام خواهد گرفت.
بارنامه ریلی یا همان راهنمای راه آهن چیست؟
برنامه ریلی یکی از اسناد حمل می باشد که به وسیله شرکت راه آهن در ایستگاه محل بارگیری یک کالا تهیه و صادر می شود این سند حمل اعلام می دارد که شرکت حمل و نقل ریلی کالای مندرج در آن بارنامه را به صورت صحیح و سالم و مطابق با اظهارات تحویل گرفته است این سند غیر قابل معامله می باشد از همین رو ظهرنویسی در این سند حمل امکان پذیر نمی باشد.
گمرکات ورودی راه آهن در ایران کدامند؟
· گمرک مرز رازی
· گمرک مرز جلفا
· گمرک مرز میرجاوه
گمرک مرزی رازی کجاست؟
کالاهایی که از قاره اروپا و از طریق کشور همسایه ما ترکیه حمل و نقل می شوند از مرز رازی وارد کشورمان خواهند شد. راه نامه‌ای( یکی از اصلی ترین اسناد حمل ) که در این مسیر صادر می شود ۵ نسخه بارنامه وجود دارد یکی از نسخ آن در کشور مبدا با تحویل گرفتن کالا توسط شرکت حمل و نقل به صادر کننده کالا تحویل می گردد. این نسخه برای وارد کننده کالا ارسال خواهد شد و سپس وارد کننده کالا پس از تحویل آن به شرکت حمل و نقل می تواند کالای خود را از شرکت حمل و نقل ریلی دریافت نماید.
گمرک مرزی جلفا کجاست؟
فیلم گمرک در زمانی استفاده میشود چه کالای صادراتی و وارداتی از طریق کشورهای اروپای شرقی و یا روسیه هم شده باشد در این حالت نیز بارنامه در ازای دریافت کالا توسط شرکت حمل و نقل ریلی به صادرکننده کالا داده میشود و واردکننده کالا در مقصد می تواند کالا را ترخیص نماید.
گمرک مرزی میرجاوه کجاست؟
کالاهایی که از محور جنوبی کشور وارد ایران میشوند از این گمرک مرزی عبور میکند ایستگاه این گمرک در زاهدان قرار دارد.
مشخصات بارنامه ریلی چیست؟
بارنامه ریلی برای حمل ریلی صادر می گردد از همین رو می بایست مشخصاتی را در آن مندرج نمایند در قسمت زیر تعدادی از این اطلاعات را خواهید خواند :
· نام و مشخصات صادرکننده کالا
· نام ایستگاه در کشور مبدا
· نام ایستگاه در کشور مقصد
· نام و مشخصات وارد کننده کالا
· مشخصات اصلی کالا
· مشخصات ابعاد کالا
· مشخصات تعرفه کالا
· مشخصات وزنی کالا
· مشخصات بسته بندی کالا
· تعداد بسته های کالا
· شماره واگن
· سایر اطلاعات مهم برای گمرکات هر کشور
هزینه های حمل ریلی چگونه است؟
هزینه های حمل و نقل کالا به صورت ریلی عموماً بر اساس نرخ تحریف‌شده سازمان راه آهن محاسبه میشود. مبنای اصلی این نرخ گذاری وزن کالای صادراتی قیمت هر واحد کالا های صادراتی تعرفه مربوط به کالای صادراتی و همچنین نرخ تسریع در انتقال کالاهای صادراتی می باشد. البته هزینه های اضافی نیز بر روی تمام هزینه های ذکر شده ممکن است اعمال گردد. پرداخت هزینه در حمل ریلی به دو صورت کرایه در مبدا و یا پس کرایه در مقصد می تواند دسته بندی شود.
پیش فاکتور یا پرفورما چیست؟
در تجارت بین الملل صادرات کالا و یا واردات کالا به طور خلاصه پس از از توافقات صورت گرفته فیمابین صادر کننده کالا و وارد کننده کالا با صدور پیش فاکتور تجاری یا همان پرفورما اینویس صورت می گیرد این سند تجاری مبنای اصلی بسیاری از مراحل قانونی و روند بین صادر کننده و واردکننده کالا قرار میگیرد از همین‌رو بانک گمرک شرکت حمل و نقل و سایر نهادهای مرتبط با صادرات و یا واردات کالا این سند را محور اصلی فرآیند خود میبینند.
اطلاعات مندرج در اسناد حمل، پیش فاکتور چیست؟
- اطلاعات و همچنین مشخصات کامل صادر کننده کالا
- اطلاعات و مشخصات دقیق وارد کننده کالا
- تاریخ صدور پیش فاکتور تجاری یا همان پروفرما اینویس
- شماره پروفرما اینویس
- نام کالا صادراتی و همچنین توضیح مختصری از کالا صادراتی
- قیمت کالای صادراتی
- وزن ناخالص کالای صادراتی
- وزن خالص کالای صادراتی
- اندازه و حجم کالای صادراتی
- ترم تحویل کالای صادراتی
- محل تحویل دادن کالای صادراتی
- شرایط پرداخت کالای صادراتی
- مسئول انجام بیمه کالای صادراتی
- مسئول حمل و نقل کالای صادراتی
- مدت زمان اعتبار پیش فاکتور
- مبلغ پیش پرداخت در صورت وجود
- مسئول بازرسی کالای صادراتی
- تاریخ تحویل کالای صادراتی
- لیست بسته بندی کالای صادراتی
- شماره حساب صادر کننده کالا
- کشور تولید کننده کالا
فاکتور تجاری یاcommercial invoice از اسناد حمل چیست؟
فاکتور تجاری در واقع یکی از مهمترین اسناد حمل می باشد این فاکتور برای ارائه به گمرک بانک و تمامی سازمان های ذینفع در فرایند صادرات کالا به کالا مهم و پر اهمیت می باشد این سند مبنای اصلی ارزیابی گمرکات و تشریفات گمرکی می باشد البته لازم به ذکر است بانکهای فروشنده جهان صادر کننده و وارد کننده کالا مبنای پرداخت پول خود را بر فاکتور تجاری می نهند. در قسمت زیر اطلاعاتی که می بایست در فاکتور تجاری یا همان کامل Commercial invoice ذکر گردد نوشته خواهد شد:
- نام و مشخصات کامل صادر کننده کالا وارداتی
- نام و مشخصات کامل وارد کننده کالا وارداتی
- توضیحات کامل و دقیق کالا وارداتی
- قیمت نهایی کالا وارداتی
- توضیحات بسته بندی کالاهای وارداتی
- گمرک کشور صادر کننده
- شرایط پرداخت کالای وارداتی
- تاریخ و محل ارسال کالای وارداتی
- روش حمل و نقل کالای وارداتی
- امضا و مهر نهایی صادر کننده کالا
- مشخصات بانک تولیدکننده یا تامین کننده کالای وارداتی
گواهی مبدا یا Certificate of origin از اسناد حمل چیست؟
گواهی مبدا یکی از اسناد تجاری می باشد. این سند تجاری که از طریق اتاق بازرگانی کشور تولید کننده کالا صادر می گردد. برای این است که خریدار کالا و همچنین سازمان های مربوطه از محل دقیق تولید کالای وارد شده به کشورشان اطلاع پیدا کنند.
این سند به منظور اطمینان هرچه بیشتر وارد کننده کالا تهیه و تنظیم می گردد. البته اعتبار اصلی این سند به واسطه ممهور بودن این سند توسط اتاق بازرگانی کشور تولید کننده می باشد. البته در موارد خاص نیز سفارت آن کشور نیز می تواند تعیین کننده گواهی مبدا باشد.
در این سند معمولاً مشخصات وارد کننده کالا روش حمل کالا شرح دقیقی از کالا کشور محل تولید کالا مقدار کالا و سایر اطلاعات مربوط به کالا ذکر می گردد.
لیست بسته بندی یا Packing list چیست؟
این سند که یکی از اسناد حمل می باشد برای مشخص کردن لیست بسته بندی کالاهای صادراتی می باشد. در این لیست جزئیات تعداد کالای صادراتی وزن کالای صادراتی ابعاد کالای صادراتی نوع بسته بندی کالای صادراتی مشتقات داخل بسته هریک از بسته های کالای صادراتی ذکر می شود. لازم به ذکر است در این سند حمل قیمت کالای صادراتی درج نمی شود.
چرا در اسناد حمل، لیست بسته بندی سندیست مهم؟
لیست بسته بندی یا همان لیست عدل بندی کالا به طور کلی دست کم در سه مورد از فرایند تجاری بسیار قابل اهمیت می باشد، که در زیر به آنها اشاره خواهیم کرد:
- گمرک کشور مبدا و مقصد مبنای بسته بندی کالا را لیست بسته بندی قرار می دهند.
- انبارداران گمرک نیز برای صادر کردن قبض انبار به این لیست نیاز دارند.
- وارد کننده کالا می بایست از تعداد کالای در هربسته اطمینان حاصل نماید.
گواهی بازرسی یا Certificate of inspection چیست؟
گواهی بازرسی یکی از اسناد حمل می باشد گواهی در هنگامی که وارد کننده کالا از صادر کننده کالا بخواهد صادر می گردد مسئول انجام امور بازرسی با یکی از شرکت های استانداردی بین الملل می باشد شرکت های بازرسی بین الملل به طور کلی دارای افرادی با توانایی های فنی و دانش در خصوص محصول خریداری شده وارد کننده می باشند به گونه‌ای دیگر نماینده وی در هنگام تحویل دادن کالا به شرکت حمل می باشند البته این نکته لازم به ذکر است که با درس کالا فقط در جایگاه تصدیق کننده کیفیت درخواستی وارد کننده می باشد.
این بدان معناست که در صورتی که وارد کننده کالا از شرکت بازرسی بین الملل بخواهد که کالا به صورت بیداری بازرسی شود وی همان کار را خواهد کرد مرد و در صورت اینکه وارد کننده کالا درخواستی بیشتر (بازرسی آزمایشگاهی که یکی از اسناد حمل میباشد) بخواهد بازرس کالا عیناً کالا را مورد بازرسی آزمایشگاهی قرار خواهد داد. شرکت های بازرسی بین الملل و علم بر استانداردهای بین‌المللی و همچنین استانداردهای مندرج در قوانین کشور مقصد کالا را بازرسی خواهند کرد.
وظیفه شرکت بازرسی کالا چیست؟
همانطور که در قسمت قبل گفته شد شرکت بازرسی کننده کالا مسئول بررسی فیزیکی ظاهری و یا کیفی کالا می باشد البته سایر موارد که در قسمت زیر گفته خواهد شد همچون موارد ذکر شده با اهمیت می باشد:
- اطمینان از کیفیت و تعداد کالای وارداتی
- نو و یا مستعمل بودن کالای وارداتی
- کشور مبداء کالای وارداتی
- اندازه و حجم کالای وارداتی
- نوع بسته بندی کالاهای وارداتی
- چک کردن علامت ها با لیست کالای وارداتی
- نحوه بارگیری و تخلیه کالای وارداتی
- و سایرموارد درخواستی وارد کننده کالا
لازم به ذکر است در کشور ما در هنگام باز کردن اعتبار اسنادی یکی از اسناد مهم برای واردات به کشور ما گواهی بازرسی کالا می باشد در صورت عدم وجود این سند در میان اسناد حمل بانک کارگزار و بانک گشایش کننده اعتبار اسنادی از قبول اسناد ارائه شده توسط صادر کننده کالا امتناع خواهند کرد.
از همین رو در صورت وجود استانداردهای اجباری در کشور ما بازرسان کالا موظف به چک کردن اعتبار استانداردهای مربوط به همان کالا و مطابقت آن با HS CODE اظهاری میباشند.
گواهی بهداشت چیست؟
گواهی بهداشت یکی از اسناد حملی است که برای امور واردات محصولات خوراکی کشاورزی و سایر محصولات از این قبیل تهیه و تنظیم اسناد حمل می گردد. گواهی بهداشت در واقع برای اثبات در خصوص عدم خطر ساز بودن کالا برای سلامت مصرف کنندگان می باشد.
گواهی بهداشت مطابق با درخواست کشور مقصد سد و همچنین خریدار کالا یا همان وارد کننده کالا تهیه و تنظیم می شود. البته این نکته الزامی است که استانداردهای بین المللی نیز در این گواهی لحاظ گردد.
گواهی بیمه چیست؟
در صورتی که در هنگام مذاکره با فروشنده کالا وارد کننده کالا توافق نماید تا بیمه که یکی از اسناد حمل است برعهده صادرکننده کالا باشد این گواهی ارزشمند خواهد شد. در این گواهی موارد زیر ذکر خواهد گردید:
- نوع و میزان کالا
- ترم بیمه مشخصات بیمه کننده
- مشخصات بسته بندی کالا
- هزینه بیمه وسیله
- حمل کالا و سایر مندرجات
اسناد حمل، گواهینامه صادرات چیست؟
در برخی از کشورها صادر کنندگان موظف به ارائه مدارکی با نام گواهی صادرات می باشند راهی برای جلوگیری از هرگونه ناهماهنگی با قوانین مربوط به صادرات کالا تهیه و تنظیم می شود صادر کننده ملزم می باشد تا برای صادر کردن کالای خود اینجا مجوز ها را دریافت کند گواهی صادراتی ممکن است در بعضی از کالاها لحاظ شود.