فهرست مطالب
تعریف گواهی مبدا
گواهی مبدا در بازرگانی یکی از اصلیترین سندهای تجاری مورد نیاز روند صادرات و واردات بین خریدار و فروشنده است. این گواهی نشان‌دهنده‌ی مبدا اصلی کالا صادراتی/وارداتی میباشد. این سند معمولاً توسط مراجع قانونی کشور مبدا کالا با نام Certificate of Origin یا تولید کننده کالا با نام Certificate of Manufacturing صادر می‌شود.
این سند تجاری به بازرگانان، واردکنندگان یا مشتریان این امکان را میدهد تا از مبدا تولید کالا و محصول وارداتی خود اطلاعات کاملی پیدا کنند. گواهی مبدا میبایست اطلاعاتی همچون نام تولیدکننده کالا، کشور مبدا ( همچون چین، آلمان و…)، توضیح محصول و مقدار کالا را در خود جای داده باشد. این سند در معاملات بین‌المللی و اصولاً برای تطابق با مقررات و تعرفه‌های وارداتی مختلف کشورها بسیار مهم است.
گواهی مبدا در بازرگانی بین‌المللی برای تشخیص و نمایش مبدا و منشا اصلی کالاست و همچنین برای اعمال تعرفه‌های وارداتی و تجاری در کشورهای مختلف به کار می‌رود.
این سند می‌تواند به صورت نسخه‌های چاپی یا الکترونیکی بسته به سیاست های کلی اتاق بازرگانی هر کشوری صادر گردد. ممهور بودن این گواهی توسط مراجع قانون همچون اتاق بازرگانی هر کشور برای اعتبار بخشیدن به این سند است.
این گواهی معمولاً در توافقنامه‌ها و قراردادهای تجاری نیز به کار می‌رود تا مبدأ کالا یا خدمات را تعیین کرده و تضمین کند که کالاها به تطابق با تعهدات قراردادی تحویل داده شوند. این سند می‌تواند به عنوان یک مدرک مهم در حل اختلافات تجاری و اعتراض‌های ممکن در معاملات بازرگانی مورد استفاده قرار گیرد.
صادرکننده گواهی مبدا کجاست؟
گواهی مبدا معمولاً توسط مراجع قانونی و ذیصلاح مختلفی صادر نمیگردد. در بسیاری از کشورها، دو مرجع اصلی برای صدور گواهی مبدا وجود دارد از همین رو در قسمت زیر اهورا تجارت توضیحاتی درخصوص مراجعه صادور گواهی مبدا ارائه داده است:
1. مراجع و ارگان های دولتی: در بعضی از کشور ها، ارگان‌ها و دستگاه‌های دولتی مختلفی مسئولیت صدور گواهی مبدا را بر عهده دارند. این مراجع دولتی عنوان ارگان‌های مالیاتی و گمرکی، سازمان های بازرگانی و یا وزارت صنعت و معدن شناخته می‌شوند.
از همین رو در زمان واردات از کشور های گوناگون حتما میبایست از صادرکننده کالا درخواست شود تا گواه مبدا را از نهاد مربوطه دریافت کند.
2. اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی: در کشورهای گوناگون، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی نقش اصلی را در صدور گواهی مبدا کالای تولیدی دارند.
به همین خاطر در ایران نیز، بازرگانان و تولیدکنندگان میبایست با مراجعه به اتاق بازرگانی شهر خود ( اتاق بازرگانی تهران، اتاق بازرگانی اصفهان و…) اطاعات کافی و جامع را درخصوص روند تهیه گواهی مبدا را به دست بیاورند.
طبق قوانین و مقررات هر کشور می توان از اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی یا مرجع قانونی برای صدور گواهی مبدا استفاده کرد. در هر صورت برای دریافت گواهی مبدا باید با مرجع مربوطه در شهر خود تماس بگیرید و مراحل و شرایط صدور این Certificate of origin را دنبال کنید.
مندرجات گواهی مبدا چیست؟
در گواهی مبدا مندرجات مختلفی ذکر شده است که نشان‌دهنده اطلاعات مرتبط با مبدا و محل اصلی تولید کالا یا محصول مورد معامله میباشد. این اطلاعات میبایست با اطلاعات دیگر همراه باشد که در بخش زیر به اطلاعات و مندرجات ذکر شده در این گواه اشاره خواهد شد:
1. اطلاعات کامل تولیدکننده/صادرکننده: نام، مشخصات کامل از شرکت یا فردی که کالاها یا خدمات تولید میکند یا صادر میکند در گواهی مبدا ذکر میگردد.
2. آدرس مبدا: آدرس فیزیکی دفتر و کارخانه تولیدکننده یا صادرکننده که به عنوان تولیدکننده محصول در مبدا ذکر می‌شود، و در Certificate of origin خواهد آمده.
3. کشور مبدا کالای تولیدی: کشوری که کالا یا محصول از آن تولید شده یا صادر شده است، در Certificate of origin مشخص می‌شود. علت این امر برای آن است که ممکن است کالا در کشوری تولیدگردد ولی در کشور ثالثی صادر گردد. از همین رو ذکر نام کشور تولیدکننده محصول صادراتی بسیار حائز اهمیت میباشد.
4. توضیح کامل محصول صادراتی: اطلاعات کامل مربوط به محصول یا کالا صادراتی شامل جزئیات فنی، مشخصات، ویژگی‌ها و مقدار کالا در گواهی میبایست درج گردد.
5. کد تعرفه‌گمرکی یا همان HSCODE: کد تعرفه‌گمرکی محصول که برای تعیین تعرفه‌های وارداتی استفاده می‌شود، در این گواهی ذکر می‌شود. این کد ها بصورت کلی دارای 8 عدد اصلی میباشند که مشخص کننده ماهیت و دسته بندی کالای صادراتی میباشد.
6. تاریخ صدور گواهی مبدا: تاریخی که این سند تجاری در آن صادر شده است، نیز در این گواهی درج خواهد شد.
7. مهر و امضا مراجعه قانونی: سند گواهی با امضای مراجع قانونی اعم از اتاق بازرگانی صنایع معادن و کشاورزی نیز که تهیه و تاییدکننده اصلی این گواهی است میبایست باشد.
موارد دقیق موجود در گواهی مبدا ممکن است بسته به قوانین و مقررات کشور مبدأ و نوع معامله مختلف باشد. این اطلاعات معمولاً برای تأیید مبدأ و واقعیت معامله در معاملات تجاری بین‌المللی و اعمال تعرفه‌های وارداتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
چرا گواهی مبدا مهم است؟
اهمیت گاین گواهی از نظر واردکننده کالا در معاملات تجاری بین‌المللی به اندازه‌ای مهم است که نقش مهمی در تصمیم‌گیری‌های وادکننده ایفا میکند.
از همین رو صادرکنندگان کالا تجاری برای اثبات کیفیت و اطمینان دادن به مشتریان خود اقدام به دریافت گواهی مبدا یا همان Certificate of origin می نمایند. اهورا تجارت در قسمت زیر تعدادی از علت های با اهمیت برای صدور این گواهی را نام برده است:
1. تشخیص مبدا اصلی محصول: این سند به واردکنندگان محترم کالا کمک میکند تا بتوانند مبدا اصلی کالای خریداری شده‌ی خود را مشخص کنند، این اطلاعات اعم از محل ساخت و محل تولید محمولات.
این اطلاعات هم برای صادرکننده و هم برای واردکننده کالا بسیار مفید میباشد این گواهی به صادرکننده کالا کمک میکند تا اطمینان خاطر خریداران خود را بدست آورد. همچنین گواهی مبدا به واردکننده کالا این امکان را میدهد تا بتواند محصولات باکیفیت تر و مناسب تری را پیدا کند.
2. تاثیر در روند گمرکی و ترخیص کالا: برخی از کشورها برای محصولات وارد شده تعرفه‌ها و مقررات وارداتی متفاوتی دارند. گواهی مبدا به واردکننده این امکان را میدهد تا اعتبار مبدا محصول وارداتی خود را تأیید کند و به عنوان یکی از اسنادی مهم در روند واردات و ترخیص محمولات خود مورد استفاده قرار دهد.
3. اطمینان از منشأ و اصالت محصول: برای برخی از محصولات ( مخصوصا محصولات پیشرفته و یا مورد استفاده در صنایع)، منشأ و اصالت کالای وارداتی بسیار مهمی است. از همین رو واردکننده می‌تواند با داشتن گواهی مبدا از اصالت محصول خریداری شده خود اطمینان کافی را حاصل کند و از احتمال واردات کالاهای کپی یا تقلبی جلوگیری کند.
به طور کلی، گواهی مبدا به هردو طرف واردکننده و صادرکننده کالا در تصمیم‌گیری‌های مهم در معاملات تجاری بین‌المللی کمک شایان توجهی میکند و امکان اطمینان از مبدا اصلی محمولات و همچنین اصالت محصولات را فراهم می‌آورد.
مدارک مورد نیاز برای صدور گواهی مبدا چیست؟
مدارک مورد نیاز برای صدور گواهی مبدا ممکن است متناسب با قوانین و مقررات کشور مبدأ و نوع محصول یا معامله مختلف باشد. اما به طور عمومی، مدارک مورد نیاز برای صدور این سند تجاری ممکن است عبارتند از:
- فاکتور فروش : (Invoice)صادرکنندگان کالا میبایست با داشتن فاکتور فروش خود به اتاق بازرگانی که در آن اطلاعات مرتبط با معامله و جزئیات کالا یا خدمات در فاکتور فروش باید به دقت ثبت شده است اقدام به دریافت گواهی مبدا کنند.
- اطلاعات مربوط به تعرفه‌گمرکی (HS Code) : کد تعرفه‌گمرکی که مرتبط با محصول است باید در تمامی اسناد مورد نیاز اعم از فاکتور فروش مشخص شده باشد.
- مدارک مالیاتی و گمرکی: مدارک مرتبط با پرداخت مالیات و عوارض گمرکی، و تمامی پرداختی هایی که سازمان های مرتبط از جمله گمرکات دریافت میکنند میبایست در ضمیمه باشد.
- تصویر پروانه گمرکی: تصویر پروانه گمرکی صادر شده برای تولیدکننده یا صادرکننده کالا بصورت معمول مورد نیاز است.
- تصویر بارنامه حمل: این سند نشان‌دهنده جزئیات حمل و نقل کالا از کشور صادرکننده به کشور واردکننده کالا است.
- تاییدیه استعلام اعتبار کارت بازرگانی: درصورت درخواست اتاق بازرگانی مبتنی بر دریافت تاییدیه کارت بازرگانی صادرکننده کالا این مدرک به همراه گواهی اعتبار کارت بازرگانی میبایست به اتاق بازرگانی صادرکننده گواهی مبدا ارائه گردد.
- پکینگ لیست: از دیگر اسناد بسیار مهم در روند دریافت گواهی مبدا، پکینگ لیست است. این سند به اتاق بازرگانی مربوطه و گمرک اطلاعاتی مبنی بر وجود تعداد و انواع مختلف محصولات در معامله تجاری را میدهد.
- معرفی نامه یا وکالت نامه از صاحب کارت بازرگانی: اگر اشخاص حقوقی باشند و فردی غیر از مدیر عامل یا اعضای هیئت مدیره به اتاق بازرگانی مراجعه میکنند، معرفی نامه لازم است.
- فیش بانکی پرداخت هزینه صدور گواهی: هزینه صدور گواهی مبدأ باید به صورت بانکی پرداخت شود. و فیش پرداختی آن در ضمیمه مدارک وجود داشته باشد.
برای دقیق‌ترین اطلاعات در مورد مدارک مورد نیاز برای صدور گواهی اصالت و مبدا، واردکنندگان میبایست با تیم اهورا تجارت یا اتاق بازرگانی شهر خود تماس بگیرید، زیرا این مقررات ممکن است در زمان های مختلف متغیر باشند.